Rozporządzenie GPSR (2023/988). Jakie zmiany wprowadzić w e-aptekach po 13.12.2024?

W dniu 13.12.2024 zaczyna obowiązywać rozporządzenie UE w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (2023/988, GPSR). Jakie zmiany wymusza to rozporządzenie na e-aptekach? Co należy wdrożyć i jak się przygotować?

Pełną treść rozporządzenia można przeczytać pod tym linkiem. Generalnym założeniem tego rozporządzenia jest poprawa bezpieczeństwa konsumentów podczas dokonywania zakupów produktów, w tym zakupów internetowych. Nowe obowiązki nakładane są na producentów, importerów, dystrybutorów i sprzedawców.

Nas najbardziej interesują obowiązki e-aptek, które rynek musi spełnić już od 13.12.2024.

Jakie obowiązki wprowadza rozporządzenie na sprzedawców?

W artykule 19 rozporządzenia GPSR nakładane są następujące obowiązki:

1. Obowiązek oznaczenia producenta produktu (jeśli producent pochodzi z terenu EU)

Jeśli producent pochodzi z terenu Unii Europejskiej -> to na każdej karcie produktu musimy poinformować Klienta o:

• nazwie producenta (lub jego zarejestrowanym logotypie) oraz
• adresie pocztowym oraz adresie mailowym pod którym można się z nim skontaktować.

2. Obowiązek oznaczania unijnego przedstawiciela producenta, jeśli producent nie pochodzi z terenu UE

Tutaj mówimy o sytuacji, w której producent pochodzi spoza Unii Europejskiej (np. producent chiński). W tym przypadku na karcie produktu musimy podać te same dane (nazwę, adres korespondencyjny, adres mailowy) -> ale dla unijnego podmiotu gospodarczego odpowiedzialnego za  wprowadzenie do sprzedaży produktu na terenie UE (w uproszczeniu będzie to polski/unijny dystrybutor danego produktu).

3. Obowiązek oznaczenia / identyfikacji produktu co najmniej poprzez podanie

• obrazu produktu -> to jest dość oczywiste, podajemy zdjęcie;
• rodzaju produktu -> tutaj nie do końca rozumiem intencję ustawodawcy. W moim przekonaniu – jeśli apteka podaje nazwę, dawkę, postać i wielkość opakowania -> to precyzyjnie określa rodzaj produktu. Można dodatkowo zastanowić się nad podaniem statusu rejestracyjnego produktu (np. kosmetyk, wyrób medyczny) -> to na pewno nie zaszkodzi;
• inne identyfikatory produktów -> tutaj najprościej należy podać numer EAN / GTIN produktu -> czyli uniwersalny, 13 cyfrowy kod umieszczony pod kodem kreskowym.

Należy pamiętać, że na karcie produktu należy podać wszystkie w/w informacje.

4. Obowiązek podania wszelkich ostrzeżeń i informacji na temat bezpieczeństwa

Te informacje dotyczące bezpieczeństwa powinny być podawane indywidualnie na kartach produktowych -> na podstawie informacji od producentów zawartych np. w ulotkach czy instrukcjach. Trzeba pamiętać, aby były podane językiem łatwo zrozumiałym dla konsumentów.

W praktyce apteki internetowe opisujące produkty nie zawsze umieszczały na nich sekcje dotyczące bezpieczeństwa. Często są to treści zupełnie oczywiste np. aby mankiet ciśnieniomierza pompować dopiero po nałożeniu na rękę czy chronić sprzęt przed kurzem i innymi zanieczyszczeniami). Rozporządzenie GPSR wymaga, aby takie informacje na temat bezpieczeństwa publikować – albo w formie opisu, albo udostępniając do pobrania ulotkę producenta.

Jakich produktów z oferty apteki / drogerii internetowej dotyczy rozporządzenie GPSR (2023/988)

Co ciekawe – obowiązków rozporządzenia nie stosuje się do:

• produktów leczniczych – czyli leków OTC i RX (jeśli prezentujemy je w ofercie np. na potrzeby rezerwacji),
• żywności – a więc suplementów diety i żywności specjalnego przeznaczenia medycznego.

Natomiast zapisy rozporządzenia stosuje się do wszystkich innych produktów dostępnych w aptece / drogerii – czyli kosmetyków, wyrobów medycznych czy środków higienicznych.

Gdzie widzę największe wyzwania w zakresie wprowadzania rozporządzenia GPSR?

1. W pierwszej kolejności należałoby oddzielić producentów unijnych i dystrybutorów sprzętu produkowanego poza UE. W idealnym świecie na karcie produktu warto byłoby podać zarówno nazwę producenta jak i dystrybutora. Ale e-apteki na swoich stronach zazwyczaj mają tylko dane dotyczące producenta.
2. W drugiej kolejności należy pozyskać adresy pocztowe i mailowe zarówno producentów UE, jak i dystrybutorów produktów spoza UE. I wszystkie te informacje (wraz z nazwa czy oficjalnym logo) opublikować na kartach produktów tych producentów / dystrybutorów.
3. Technicznie przy każdym produkcie w bazie danych powinniśmy mieć nazwę jego producenta. Z twórcą oprogramowania e-sklepu warto porozmawiać o możliwości wprowadzenia dodatkowego pola opisowego – gdzie wprowadzimy nazwę producenta, adres pocztowy i mailowy – a następnie masowo i automatycznie opublikujemy na kartach wszystkich jego produktów.
4. Dodatkowo trzeba zaciągnąć z bazy danych numery GTIN (13 cyfrowy ciąg znaków pod kodem kreskowym EAN) i opublikować je na kartach produktów na stronie www. Branża apteczna od lat pracująca na numerach BLOZ systematycznie przechodzi na GTINy /EANy. Po 13.12.2024 ten proces jeszcze przyspieszy.
5. Zdecydowana większość aptek w nazwach sprzedawanych towarów podaje nazwę handlową produktu, dawkę, postać, wielkość opakowania. To powinno wystarczyć do jednoznacznej identyfikacji produktu -> natomiast warto zastanowić się o podaniu dodatkowo statusu rejestracyjnego (np. kosmetyk, wyrób medyczny, środek higieniczny).
6. Warto na bieżąco weryfikować i aktualizować zdjęcia produktowe -> poprawny packshot jednoznacznie identyfikuje sprzedawany produkt, a ostrzeżenia na opakowaniu są widoczne również na karcie produktu w e-aptece.
7. I na koniec ważna informacja o bezpieczeństwie stosowania danego produktu -> już na etapie wprowadzania opisów nowości należy umieszczać te informacje na sklepie www. Warto byłoby również zweryfikować aktualne opisy – szczególnie wyrobów medycznych – czy zawierają ostrzeżenia, klauzule i inne ważne informacje podawane przez producenta w ulotce czy instrukcji stosowania. Treści dotyczące bezpieczeństwa można opublikować w opisie lub udostępnić do pobrania ulotkę producenta.