Kup Pan Sklep – smutna historia upadku Domzdrowia.pl

Chcesz kupić gotowy i działający sklep internetowy? Sklep, który w przeszłości był jednym z liderów rynku. Więcej – możesz kupić kilka sklepów – konkretnie 2 apteki i drogerię. I to za śmieszną cenę 50 000 zł – kwoty, której w dzisiejszy realiach średniej wielkości agencji interaktywnej nie wystarczyłoby na jeden, dosyć przeciętny serwis. Brzmi dobrze? Niestety – w ten smutny sposób kończy się historia jednego z liderów rynku aptek internetowych w Polsce. Czy ktoś kupi i zreaktywuje markę Domzdrowia.pl?

Z wysokiego konia spada się boleśnie. Kiedyś marka Domzdrowia rozpalała wyobraźnię inwestorów i praktyków branży, kreowała rzeczywistość rynku farmaceutycznego i wprowadzała rozwiązania zbliżające nas do Europy. Szerokością asortymentu, niskimi cenami i dostępnością leków na receptę wprawiała pacjentów w stan euforii a konkurencję w panikę. W związku z ogromną determinacją założyciela firmy i zarządu, Izby aptekarskie i inspekcje postawiły temat aptek internetowych na równi z aptekami tylko dla farmaceutów, zakazem reklamy aptek, terytorialnym ograniczeniem ilości podmiotów aptecznych i kilkoma innymi topowymi sprawami, którymi się zajmują. Nie minęło nawet 10 lat od tamtego czasu, a Domzdrowia to nic nie znaczący wrak sklepu internetowego, po przegranych bojach prawnych, wystawiony przez inwestora, z fatalnymi opiniami na niezależnych serwisach.

W ostatnich tygodniach, syndyk ratując co się da, wystawił Gotowy i działający sklep na sprzedaż za śmieszną sumę minimum 50 000 zł. Śmiesznie małą dlatego, że przy debiucie giełdowym Domzdrowia wyceniany był na blisko 15 mln zł. Śmiesznie dużą – gdyż obecnie nie wiadomo nawet co jest przedmiotem sprzedaży. Z tego, co możemy się domyślać, to co pozostało warte jest może symboliczną złotówkę.

To już nie pierwszy raz, gdy syndyk wystawia na sprzedaż aptekę internetową – wcześniej można było kupić np. Apteki Medyczne w wersji online. I nie pierwszy raz robi to nieudolnie. Potencjalny Klient kupuje kota w worku – brak jakichkolwiek danych o wartościowych z punktu widzenia e-commerce parametrach – stałych Klientach, odwiedzalności strony, wielkości bazy mailingowej, średnim obrocie, wartości koszyka, powtarzalności zamówień. Na zadane pytania syndyk albo nie odpowiada wcale, albo zbywa kłopotliwym milczeniem i ofertowym KUP ZNANY I GOTOWY DZIAŁAJĄCY SKLEP! O kompletnej ignorancji syndyka świadczy fakt, że działającą witrynę, z ruchem, przyjmującą zamówienia ot tak wyłącza na miesiąc i publikuje swoje ogłoszenie.

Oczywiście przypadek Domzdrowia.pl to nie pierwszy i nie ostatni upadek apteki internetowej – co miesiąc obserwujemy zamykanie się kolejnych. Jest to jednak przypadek spektakularny, gdyż na nim wykreował się cały rynek, wyceniany dzisiaj na 280-300 mln zł rocznie. Sądzę, że gdyby dało się cofnąć czas, można wymienić kilka głównych przyczyn zaistniałej sytuacji:

• wyniszczające boje prawne – kosztowały małą skądinąd firmę ogromne pieniądze i cenny czas. Korzyści wizerunkowe i PRowe były spore, ale wydaje się, że niewspółmierne do wydatków
• zbyt agresywna polityka cenowa konkurencji – od wielu lat, praktycznie nikt na rynku nie liczy rentowności samej e-apteki, wrzucając ją do jednego worka z posiadanymi aptekami tradycyjnymi. W większości firm witryna internetowa służy jedynie do „wypychania nadmiaru towaru” z apteki tradycyjnej, nawet bez marży. Dzięki temu główny biznes lepiej funkcjonuje. Apteka wyłącznie internetowa, która musi zarobić na sprzedaży w sieci, w konfrontacji z taką konkurencją jest praktycznie bez szans
• brak oparcia w stabilnej sieci aptek lub tworzenia własnej sieci – jedną z większych korzyści dla pacjentów są bezpłatne odbiory osobiste (patrz świetnie działający model doz.pl mimo wysokich cen). Wdrożenie ich, albo poprzez otwieranie własnych aptek, albo w modelu podobnym do morele.net miało szanse na istotny sukces rynkowy. Nie bez znaczenia również dla inwestorów, dla których biznes nabierałby skali, stabilności a do wyceny wliczałyby się wartości mniej „wirtualne”
• tworzenie biznesu z nastawieniem „pod inwestorów”, ze wsparciem funduszu – dopływ gotówki z zewnątrz oznacza często poluzowane wydatki. W branży internetowej fundusz inwestycyjny często kończy się spektakularną klapą. Z tych pieniędzy niestety trzeba się dobrze rozliczyć.
• zbyt mały nacisk na obsługę Klienta – przy mniejszej ilości przesyłek logistyka funkcjonowała znajomicie. Rozszerzanie biznesu stopniowo pogarszało te procesy. Pojawiały się głosy (m.in. w niezależnych serwisach opiniujących) o coraz gorszej obsłudze Klienta. Oczywiście nie tylko Domzdrowia ma ten problem (miała go również m.in. apteka Gemini), ale trzeba umieć mu w porę zaradzić
• bardzo wolny rozwój rynku aptek internetowych – prognozy z 2004 roku mówiły, że w ciągu kilku lat e-apteki zagospodarują 5%, nawet 7% rynku OTC. Dzisiaj wiadomo, że jest to zaledwie 1, może 2% i praktycznie nie rośnie. Pacjenci w Polsce nie do końca przekonali się o wyjątkowości e-zakupów farmaceutyków.

Było zapewne jeszcze kilka innych powodów dla którego zamiast stabilnej, dobrze prosperującej apteki mamy pozostałości za przesadną cenę 50 000 pln. Czy znajdzie się ktoś chętny?